Վիշվանաթան Անանդ

Շախմատի հայրենիքում՝ Հնդկաստանում, երկար ժամանակ ոչ միայն շախմատի թագի հավակնորդներ չէին եկել, այլև ուժեղ գրոսմայստերներ նույնիսկ չէին երևում: Շատ շախմատասերների համար սա այնքան էլ ճիշտ չէր թվում: Պատմական արդարությունը վերականգնվել է միայն 2007 թվականին: Հնդկաստանի գրոսմայստեր Վիշվանաթան Անանդ անունով շախմատիստը դարձավ աշխարհի 15-րդ չեմպիոն:

Մանկությունը

Վիշվանաթան Անանդը ծնվել է 1969 թվականին Մադրասում:

Մանկուց նա տարբերվում էր իր հասակակիցների մեծամասնությունից, ովքեր, որպես կանոն, փողոցում «անհետնում» էին, խաղում էին ֆուտբոլ և փողոցային այլ խաղեր:

Ի տարբերություն իրենց, Վիշին, իր ազատ ժամանակի մեծ մասն անցկացնում էր տանը շախմատի տախտակի առջև և խանդավառությամբ ընկալում էր հնագույն խաղի իմաստությունը:

Վաղ տարիքից Անանդը մեծ ունակություն էր դրսևորում: Նա արագորեն հաշվում էր տարբերակները և ճիշտ գնահատում դիրքը՝ լավ կողմնորոշվելով նույնիսկ շատ դժվար իրավիճակներում:

Շախմատային մտածողության արագությունն ու եսակենտրոնությունը հիմք են հանդիսացել նրա վառ և համադրողական խաղաոճը ձևավորելու համար:

14 տարեկանում Անանդը հաջող հանդես եկավ միջազգային ասպարեզում ՝ Աշխարհի առաջնության 2-4-րդ տեղերը բաժանելով կադետների միջև:

Հնդկաստանի հավաքականի առաջատար՝ Վիշվանաթան Անանդ

Դրանից հետո Անանդը գերազանց հանդես է գալիս Հնդկաստանի ազգային հավաքականի կազմում Համաշխարհային օլիմպիադայում, որտեղ 1-ին խաղատախտակում 11 հնարավորից վաստակում է 7,5 միավոր: Սա ֆենոմենալ արդյունք էր, քանի որ նա պայքարում էր աշխարհի ամենաուժեղ գրոսմայստերների հետ:

1987-ին Վիշին աշխարհի պատանիների չեմպիոն էր:

Նույնիսկ այդ ժամանակ հնդիկ երիտասարդ շախմատիստը զարմացրեց ժամանակակիցներին արագ և որակյալ խաղով: 40 քայլի համար ունենալով 2,5 ժամ, Վիշին դրանք հաճախ կատարում էր 1 ժամում, իսկ երբեմն էլ՝ ավելի արագ:

Վիշվանաթան Անանդ

Ոմանք նույնիսկ կարծում էին, որ նա մակերեսորեն է խաղում, իրականում չմտածելով, կատարելով իր մտքին եկած առաջին քայլը: Որքան էլ տարօրինակ է, այս ենթադրությունը մեծապես համահունչ է իրականությանը: Բայց ավելի տարօրինակ էր այն, որ այդ քայլը սովորաբար ամենաուժեղն էր:

Սա նշանակում է, որ Անանդը վաղ տարիքից ունեցել է շատ լավ ինտուիցիա:

Մեկ տարի անց՝ 1988-ին, նա դարձավ հնդկական պատմության մեջ առաջին միջազգային գրոսմայստերը: Նրան նկատել և գովել են աշխարհի ամենահզոր շախմատիստները:

Հայտնի սովետական ​​գրոսմայստեր Եֆիմ Գելլերը նրա մասին ասաց հետևյալը.

Ես չեմ հանդիպել նման արագ մտածողությամբ ոչ մի ժամանակակից շախմատիստ, այդ թվում և Կասպարովին: Անանդը լավ կողմնորոշվում է սուր խճճված դիրքերում, և առավելությունը իրացնելու նրա տեխնիկան նման է Ֆիշերի տեխնիկային։

Բարձր արտահայտվեց և աշխարհի նախկին չեմպիոն Միխայիլ Տալը:

Վիշիի տպավորիչ և արագ խաղը ոչ միայն գրավեց հանդիսատեսին, այլև շատ հաճախ վհատեցրեց նրա մրցակիցներին:

Այնուամենայնիվ, խաղային այս ոճն ուներ հակառակ կողմ. նրա խաղերում լուրջ սխալներ էին լինում և նույնիսկ կոպիտ «զեվոկներ»: Հետևաբար նա պարտվում էր այն խաղերում, որոնցում պարտավոր էր միավորներ վաստակել:

Այս բացթողումները չմնացին առանց հնդիկ գրոսմայստերի ուշադրության: Անանդը վաղ տարիքից ինքնագլուխ էր և, հետևաբար, անընդհատ բարելավում էր իր խաղը ՝ սխալների վրա աշխատելիս:

Էլիտար շախմատիստ

1991-ին Անանդն արդեն շախմատի թագի հավակնորդների թվում էր: Բայց հետո դաժան պայքարում նա ¼ եզրափակչում պարտվեց Անատոլի Կարպովին:

Այս խաղում նա հաճախ ստանում էր հաղթած դիրք, բայց չէր կարողանում իրացնել առավելությունը: Պարզվեց, որ հնդիկ գրոսմայստերը խաղային հանդիպումներում դեռևս բավական փորձ չուներ:

Անանդ - Կարպով

Այս հարաբերական ձախողումից Վիշին չհուսահատվեց: Եվ նույն թվականին նա հաղթում է Ռեջիո Էմիլիայում անցկացված խոշոր միջազգային մրցաշարում(1991/1992): Հնդիկ գրոսմայստերը կարողացավ առաջ անցնել իր համաշխարհային շախմատի թագի համար հիմնական մրցակիցներից` Կարպովից և Կասպարովից:

90-ականների այս երկու հիանալի շախմատիստների հետ Վիշի Անանդը պայքարում էր աշխարհի չեմպիոնի տիտղոսի համար: Եվ նա պայքարում էր՝ FIDE (պաշտոնական) և ՊՇԱ (ստեղծվել է Կասպարովի կողմից):

1994-ին, ՖԻԴԵ-ի հավակնորդների մրցաշարում, նա կրկին դուրս եկավ ¼ եզրափակիչ՝ անսպասելիորեն պարտության մատնելով Գատա Կամսկուն թայ-բրեյքում:

Սակայն, ՊՇԱ վարկածի համաձայն, Անանդին հաջողվում է նույն Կամսկու դեպ պայքարում հաղթել 6,5: 4,5 հաշվով: Հնդիկ գրոսմայստերը իրավունք ստացավ հանդիպել չեմպիոն Գարրի Կասպարովի հետ:

Այս հանդիպումը կայացավ Նյու Յորքում 1995 թ. Անանդը համառ դիմադրություն ցույց տվեց խաղի առաջին մասում: Նա նույնիսկ կարողացավ հաղթել 9-րդ խաղում և առաջ անցնել հաշվի մեջ: Բայց, դա նրա միակ հաղթանակն էր:

Կասպարովը հաջորդ 5 խաղերից հաղթեց 4-ում և մեկ խաղ ավարտեց ոչ-ոքի: Հնդիկ գրոսմայստերի նման ձախողումը նրան ոչ մի շանս չթողեց ընդհանուր դրական արդյունքի հասնելու համար: Հանդիպման արդյունքը 10.5: 7,5 է `հօգուտ Կասպարովի:

Բայց երկու մեծ «Կ» — ի հետ կռվելու փորձը հնդիկ գրոսմայստերին շախմատի վարպետության նոր մակարդակի հասցրեց։

90-ականների երկրորդ կեսին Անանդը անփոխարինելիորեն զբաղեցնում է առաջին տեղը շատ խոշոր միջազգային մրցաշարերում:

ՖԻԴԵ-ի վարկածով աշխարհի չեմպիոն

1997-ին նրան նոր հնարավորություն տրվեց նվաճել ՖԻԴԵ-ի աշխարհի չեմպիոնի տիտղոսը նոր նոկաուտ համակարգով: Եզրափակչում նա նորից պետք է պայքարեր երկու մեծ «Կ» -ներից մեկի`Անատոլի Կարպովի հետ:

«Դասական» 6 խաղերից հետո հաշիվը հավասար էր: Հանդիպման հաղթողը պետք է որոշվեր արագ շախմատի թայ-բրեյքում, և այս ֆորմատում կարծես լուրջ առավելություն ուներ մրցակցի նկատմամբ: Սակայն Անանդն անսպասելիորեն պարտվեց Կարպովին:

2000-ին նա առանց մեծ դժվարությունների նոկաուտ համակարգում նվաճեց ՖԻԴԵ-ի աշխարհի չեմպիոնի կոչումը՝ եզրափակչում 3,5: 0,5 հաշվով հաղթելով Ալեքսեյ Շիրովին:

Բայց նա լիարժեք չեմպիոն դառձավ շատ ավելի ուշ, երբ աշխարհի լավագույն շախմատիստի կոչումը կրկին սկսվեց խաղարկվել միայն մեկ վարկածի համաձայն:

Աշխարհի 15-րդ չեմպիոն՝ Վիշվանաթան Անանդ

Դա տեղի է ունեցել 2007 թ.-ին, երբ Վիշին Մեխիկոյում շրջանաջև համակարգով անցկացվող մրցաշարում նվաճեց ուժեղագույնի տիտղոսը: Այս մրցաշարում նա առաջ էր անցել իր հիմնական մրցակիցից`Վլադիմիր Կրամնիկից:

Vishi-Anand

Ապագայում Անանդը հաջողությամբ պաշտպանեց իր տիտղոսը մինչև 2012 թվականը աշխարհի ուժեղագույն գրոսմայստերների՝ Կրամնիկի, Տոպալովի և Գելֆանդի հետ հանդիպումներում:

2013-ին Անանդը չեմպիոնական տիտղոսը զիջեց նորվեգացի Մագնուս Կարլսենին: Մեկ տարի անց հնդիկ գրոսմայստերը կրկին իրավունք ստացավ մրցելու չեմպիոնական տիտղոսի համար՝ հաղթելով հավակնորդների մրցաշարը: Սակայն երկրորդ մրցամարտում Կարլսենն ավելի ուժեղ էր:

Հետաքրքիր է, որ Անանդ անունը թարգմանության մեջ նշանակում է «ուրախություն»: Իսկապես, իր գեղեցիկ խաղով նա շատ դրական հույզեր բերեց շախմատի երկրպագուներին:

Արտյոմ Սուքիասյան